Thema: Wonen met dementie
Mensen met dementie willen graag zo lang mogelijk thuis blijven wonen, op een vertrouwde plek in een bekende buurt met hun sociale netwerk dichtbij. Ruim driekwart van de mantelzorgers met een thuiswonende naaste en 80% van de zorgprofessionals geven in een onderzoek van Alzheimer Nederland echter aan dat het huidige woningaanbod voor mensen met dementie niet passend is. Er zijn simpelweg te weinig mogelijkheden en woningen zijn vaak niet toekomstbestendig. Kortom: mensen met dementie en hun mantelzorgers wíllen wel verhuizen om het thuis langer vol te houden, hebben geen passend alternatief. Een dementievriendelijke woning is een oplossing kunnen zijn, geven mantelzorgers en mensen met dementie aan in het onderzoek.
In een dementievriendelijke woning staan eigen regie, gezamenlijkheid, veiligheid en ondersteuning centraal. Je kan hier wonen met óf zonder verpleeghuisindicatie en met óf zonder dementie. Het is een plek waar mensen met dementie en hun naasten tijdig heen willen verhuizen. Voor dementievriendelijke woning is een integrale aanpak nodig waarop gelijktijdig wordt ingezet op wonen, welzijn, samenleving en zorg.
Alzheimer Nederland laat in de maatschappelijke businesscase zien dat dementievriendelijk wonen loont en zorgt voor meer zorgarme jaren. Ook sluit de businesscase aan bij de landelijke programma’s en plannen die er liggen. Toch blijft het bouwen van dementievriendelijke woningen nog uit. Het is lastig om bouwgrond te krijgen en we zien dat partijen naar elkaar kijken voor verantwoordelijkheden.
Om meer dementievriendelijke woningen te realiseren, zie ik kansen in de woonzorgvisies van gemeenten. Als deze concreet en dementie-specifiek zijn, zal het ook in de realisatie een stap verder brengen. Daarom ga ik aankomend jaar een analyse maken van de woonzorgvisies van alle gemeenten in Nederland die er een hebben. Vervolgens ga ik met een aantal gemeenten verdiepen en de geleerde lessen verspreiden.
Doelstellingen van de nationale programma’s
- Er worden 170.000 nultredenwoningen, 80.000 geclusterde woningen en 50.000 verpleegzorgplekken gebouwd tot en met 2030 (WOZO)
- Het is de ambitie dat uiterlijk voor de zomer van 2021 gemeenten en zorgkantoren de woonopgave voor ouderen en andere doelgroepen, alsmede de behoefte aan zorg- en verpleeghuiscapaciteit, in beeld hebben. Deze dient vervolgens door gemeenten, woningcorporaties, zorgaanbieders, zorgkantoren, zorgverzekeraars en vastgoedinvesteerders te worden vertaald in uitvoeringsagenda's en prestatieafspraken (NDS)
- Er worden voldoende passende woonvormen in een leefomgeving gerealiseerd die ervoor zorgen dat mensen met hun sociale netwerk kunnen wonen op een plek waar ze zich thuis voelen (WOZO)
Oplossingen en resultaten
Langer en veilig thuiswonen vraagt om een passende, dementievriendelijke woning. Wij hebben de woonzorgvisies van gemeenten geanalyseerd, en op basis hiervan ga ik met een aantal van hen dieper in gesprek over dementievriendelijkheid. Wat staat er nu in de plannen, waar resulteert dat in en wat is er nog meer nodig?
In de gids Dementie in Beeld is onze analyse van de gemeentelijke woonzorgvisies te vinden.
De dementierapporteur is nieuwsgierig hoe we de gemeenten zónder woonzorgvisie kunnen helpen met de woonzorgvisie en hoe de gemeenten met woonzorgvisie kijken naar de bouwopgave. Om dit te achterhalen is een vragenlijst uitgestuurd naar alle gemeenten. Dit rapport laat de resultaten van de vragenlijst zien. Met de resultaten kan de dementierapporteur haar vervolgaanpak om te komen tot meer dementievriendelijke woningen vormgeven en de betrokken partijen/stakeholders aanzetten tot de bouw van meer dementievriendelijke woningen.