"Het is belangrijk om te weten hoe je met mensen met dementie omgaat"

“Door mijn vrijwilligerswerk kom ik in aanraking met mensen die het minder hebben getroffen met hun gezondheid dan ik. Dementie kan iedereen treffen en hoe je het ook wendt of keert, er rust nog steeds een taboe op de ziekte. In Nederland leven 290.000 mensen met dementie en dat aantal stijgt ongelooflijk hard. Daarom is het belangrijk om te weten hoe je met mensen met deze diagnose omgaat.

Een van mijn activiteiten als voorlichter is het geven van gastlessen op basis- en middelbare scholen. Onze afdeling Drechtsteden en Alblasserwaard is de eerste regio die deze mogelijkheid systematisch aanbiedt. Tijdens een gastles geef ik informatie: wat is dementie, wat gebeurt er in iemands hoofd en hoe herken je het; maar vooral ga ik met de jongeren in gesprek. Aan het begin van de les doe ik een quiz met vier willekeurige vragen, op elke vraag zijn twee antwoorden mogelijk. Hiermee boots ik de situatie na waarin mensen met dementie belanden; zij hebben geen notie waar het gesprek over gaat. Vaak is dat al een enorme binnenkomer bij de leerlingen. Door de informatie die ze krijgen zijn ze meer bekend met het ziektebeeld én ze weten beter hoe ze bijvoorbeeld met een grootouder met dementie om kunnen gaan.

Wanneer ik voorlichting geef, op scholen of aan kerken bijvoorbeeld, dan gaat het om kennis en theorie. Dat is anders wanneer ik een training Goed omgaan met dementie geef, vanuit de organisatie Samen dementievriendelijk. Hierin werken het ministerie van VWS en Alzheimer Nederland samen aan de opdracht om zoveel mogelijk mensen kennis te laten maken met dementie. De training is er voor beroepskrachten en vrijwilligers van onder meer woonzorgcentra, vrijwilligersorganisaties, bibliotheken, thuiszorgorganisaties en winkelketens. Tijdens rollenspellen komen praktijksituaties aan bod en ze krijgen praktische handvatten. Wij zeggen altijd ‘vragen is plagen en testen is pesten’. Daarmee bedoel ik: spreek mensen met dementie niet tegen en overhoor hen niet met vragen als ‘ken je me nog’. Het hoofd van iemand met dementie is verward en daarom is het belangrijk om mee te gaan in de beleving, geduld te hebben en rustig te praten.

Als je voorlichting geeft of trainer bent moet je behalve over gevoel en inlevingsvermogen, beschikken over de vaardigheid om kennis over te dragen. Daarvoor volgde ik een paar jaar geleden de train-de-trainer training en ik bezoek themabijeenkomsten, bijvoorbeeld over hoe je deelnemers betrekt. Inmiddels heb ik een paar meter boeken over dementie gelezen en dat blijf ik doen, er wordt immers steeds meer bekend. Het meeste steek ik op van de vragen die me gesteld worden en de rollenspellen die ik begeleid. Zo groeien mijn kennis en ervaring door de jaren heen. De waarderende opmerkingen na afloop van voorlichtingsbijeenkomsten en trainingen zie ik als een stukje erkenning.

Naast voorlichter en trainer ben ik voorzitter van de regionale afdeling Drechtsteden en Alblasserwaard en voorzitter van het Alzheimer Trefpunt Molenlanden; op die plekken probeer ik een verbindende schakel en stimulator te zijn. We zien de afdeling opbloeien en we zijn ontzettend blij dat we drie belangenbehartigers hebben. Het zijn zulke enthousiaste mensen die elkaar en ons aansteken. In combinatie met een aantal andere bestuursfuncties ben ik wel wat uren druk elke week met mijn vrijwilligerswerk voor Alzheimer Nederland. Maar ik kan mijn eigen agenda invullen, bijvoorbeeld door zelf te bepalen hoeveel trainingen of voorlichtingen ik per week geef.

Van het werk wat ik doe krijg ik energie. Je bent een klein radertje in het geheel, maar ik vind het buitengewoon interessant en machtig mooi. Voordat ik vrijwilliger werd had ik geen ervaring met mensen met dementie en het boeit mij nu zo dat ik helemaal óm ben. Ik heb veel gevoel bij mensen met dementie.”

Onze vrijwilligers zijn op allerlei manieren actief in de samenleving. Zij steunen mensen met dementie en hun dierbaren in de buurt en geven voorlichting om het bewustzijn over dementie in de omgeving te vergroten. Wil jij ook een carrière starten als vrijwilliger bij Alzheimer Nederland? Zoek direct een vacature bij jou in de buurt of doe eerst de test om te zien welke functie bij jou past.