Desoriëntatie en dementie
Desoriëntatie kan een symptoom zijn van dementie. Iemand vergist zich dan vaak in de tijd en de plaats. Iemand weet bijvoorbeeld niet meer waar hij of zij is. Of welke dag het is.
Verloop desoriëntatie
Desoriëntatie ontwikkelt zich langzaam en wordt steeds erger. In het begin gaat het om dingen die niet zo belangrijk zijn voor het dagelijks leven. Je vergist je een uurtje in de tijd. Je herkent een plein niet in een stad waar je niet zo vaak komt. Je herkent verre kennissen of bekende Nederlanders niet meer.
Geleidelijk raak je in de war met morgen of middag. Je herkent je eigen buurt niet meer en raakt de weg naar de winkels kwijt. En ook vergeet je mensen die je vaker ziet, buren, hulpverleners, etc.
Als de desoriëntatie nog erger wordt, weet je niet meer of het dag of nacht is, herken je directe familie niet en weet je de weg in huis niet meer.
Hoe herken je desoriëntatie bij dementie?
Desoriëntatie betekent dat je verward bent over de tijd en plaats. Iemand met dementie heeft dan minder besef van de tijd en raakt vaker de weg kwijt. Soms vergeet de persoon waar hij is, of hoe hij er is gekomen.
Verminderd gevoel voor tijd (van de dag)
Een teken van desoriëntatie bij dementie is een verminderd gevoel voor tijd. Is het middag of nacht? Welke dag is het? Is het zomer, lente of winter? Het kan ook voorkomen dat iemand midden in de nacht naar de supermarkt gaat om boodschappen te gaan doen. Klok kijken gaat vaak nog wel, maar de afgelezen tijd begrijpen kan lastig zijn. Ook wordt het moeilijk om in te schatten hoe lang iets kan duren. Zoals hoe lang het nog duurt voordat een afspraak plaatsvindt. Desoriëntatie in tijd is ook niet meer weten hoe lang geleden iets gebeurd is. Of in welke volgorde gebeurtenissen zich voordeden.
Verdwalen
Een ander teken van desoriëntatie is dat iemand sneller de weg kwijt raakt. Straten en gebouwen worden niet meer goed herkend. Bijvoorbeeld onderweg naar de supermarkt verdwalen, terwijl de route bekend is. Of iemand raakt de kluts kwijt als er wat veranderd is in een bekende route, zoals een (tijdelijke) wegafsluiting. Nieuwe routes en plekken neemt iemand met dementie niet meer goed op in zijn geheugen.
Wanneer schakel je de huisarts in?
De grens om de huisarts te gaan bellen is niet altijd duidelijk. Iedereen vergist zich wel eens in de dag, toch? Dementie is altijd een combinatie van symptomen. Als er meerdere kenmerken van desoriëntatie zichtbaar zijn, is het verstandig om de huisarts te bezoeken. Meerdere keren verdwaald raken op een bekende route, ’s nachts ronddwalen of herhaalde vreemde gedragingen bijvoorbeeld. De huisarts doet onderzoek en bekijkt de klachten.