Gehoorschade risicofactor dementie
Sinds een jaar of twee horen we af en toe in de media dat gehoorproblemen het risico op dementie vergroten. Moet je je zorgen maken als je een gehoorprobeem heeft? Daarover vertellen we je alles, met hulp van twee experts op het gebied van hersengezondheid en risico’s op dementie. Dr. Sebastian Köhler en dr. Kay Deckers. Beide als onderzoeker verbonden aan het Alzheimer Centrum Limburg in Maastricht.
Belangrijkste risicofactor dementie?
In 2017 verscheen in ‘The Lancet’, een toonaangevend wetenschappelijk tijdschrift, een artikel over gehoorschade en andere risico’s op dementie. De schrijvers van het artikel noemden gehoorschade zelfs de belangrijkste risicofactor.
Het artikel in de Lancet keek naar alle risico’s. De hoeveelheid bewijs verschilde wel. Waar er vele tientallen onderzoeken zijn gedaan naar bijvoorbeeld het effect van roken, hoge bloeddruk en weinig bewegen, daar waren er slechts drie kleine onderzoeken naar het effect van gehoorschade. Dr Köhler: “Dit soort kleine studies zijn berucht om de gevoeligheid voor verbanden die op toeval berusten. Daarom vond ik het nogal voorbarig dat dit risico al zo prominent werd genoemd.”.
Dementie en gehoor
Het is echter te vroeg om gehoorschade uit te sluiten als risicofactor. “Er zijn theorieën die voor, of juist tegen het verband pleiten.”, vervolgt Köhler. ”Het kan bijvoorbeeld zijn dat mensen door doofheid minder deelnemen aan het sociale leven. En je hersenen actief houden, door onder andere sociale activiteiten, kan het risico op dementie kleiner maken. Aan de andere kant kan het ook zijn dat de hersengebieden die betrokken zijn bij het gehoor, al in een zeer vroeg stadium worden aangetast door dementie. In dat geval zal doofheid behandelen met bijvoorbeeld een gehoorapparaat geen enkel nut hebben.”
Groot onderzoek gehoorschade
Dr. Deckers vult aan. “Tja, ik zeg altijd: baat het niet, dan schaadt het niet. Minder horen is gewoon erg vervelend. Je kunt moeilijker meedoen met gesprekken en in het verkeer kan het zelfs gevaarlijk zijn. Dus ook als het niks doet met je risico op dementie zou ik gehoorschade behandelen of beter, zoveel mogelijk proberen te voorkomen.” Toch willen onderzoekers en artsen graag weten of gehoorproblemen echt een risico vormen, om daarmee de voorlichting aan mensen te verbeteren. Deckers: “Daarom is er vorig jaar in de VS ook een groot onderzoek gestart met 850 deelnemers. De resultaten daarvan worden eind 2022 verwacht.”
Gehoorproblemen voorkomen
Gebruik bij het bezoek aan concerten of andere evenementen met veel geluid oordoppen. Goede herbruikbare oordoppen zijn te koop bij een audicien. Er zijn ook oordoppen en oorkappen beschikbaar voor (kleine) kinderen. Als je toch een pieptoon hoort na bijvoorbeeld een concert is het verstandig om een tijd in een stille omgeving door te brengen. Andere tips:
- Houd afstand van een geluidsbron (bijvoorbeeld een muziekbox, of luid apparaat); het aantal decibel neemt met afstand namelijk snel af.
- Een goede hoofdtelefoon blokkeert omgevingsgeluid, waardoor het volume niet zo hard hoeft.
- Je werkgever is verplicht je te beschermen tegen lawaaischade op het werk. Jouw bedrijfsarts of eventueel jouw huisarts kan je daar meer over vertellen.
Tips: slechthorendheid behandelen
Met het vorderen van de leeftijd krijgt iedereen last van gehoorproblemen. Een gehoorapparaat kan dan uitkomst bieden. Maar ook met een gehoorapparaat kunnen gehoorproblemen lastig zijn in het dagelijks leven. Zeker in een omgeving waar het wat drukker is. Gehoorproblemen komen echter vaak voor en je hoeft je er daarom zeker niet voor te schamen. Wel is het belangrijk om erover te praten. Dan kan jouw omgeving hier rekening mee houden door bijvoorbeeld wat harder te praten of met je naar een rustigere ruimte te lopen.
Jouw huisarts of een audicien, kunnen je meer vertellen over het behandelen van gehoorproblemen en de omgang met gehoorproblemen.