Vertegenwoordiging bij dementie

Door dementie raakt iemand op een gegeven moment wilsonbekwaam. Dit betekent dat de persoon met dementie de gevolgen van zijn handelen of beslissingen niet meer goed kan overzien. Wilsonbekwaamheid ontwikkelt zich bijna altijd geleidelijk. Dat betekent dat de omgeving van de persoon met dementie goed in de gaten moet houden wanneer iemand niet meer in staat is om goede beslissingen te nemen.

Er komt een moment dat iemand met dementie niet meer zelf in staat is zijn eigen belangen te behartigen. Financiële zaken en medische beslissingen moeten dan door iemand anders worden geregeld. Een vertegenwoordiger behartigt de belangen van iemand met dementie die dit zelf niet meer kan. Denk er tijdig over na wie kan optreden als vertegenwoordiger en leg dit vast in een volmacht of levenstestament.

Voor het uitvoeren van medische behandelingen is altijd toestemming nodig van de patiënt. Als degene met dementie niet meer zelfstandig kan beslissen over het wel of niet ondergaan van een behandeling, neemt een vertegenwoordiger deze beslissingen. Als niet vastgelegd is wie de vertegenwoordiger is, ligt de vertegenwoordiging voor medische beslissingen bij de partner. Als er geen partner (meer) is of er niet toe in staat is, is de wettelijk vertegenwoordiger een ander naast familielid, zoals een ouder, kind, broer of zus. Als er onenigheid of geen familie meer is, kan een mentor of curator als vertegenwoordiger worden aangewezen door de kantonrechter .

Als iemand financiële zaken niet meer zelf kan regelen of geen handtekening meer kan zetten, moet iemand anders deze zaken overnemen. In tegenstelling tot bij medische beslissingen, moet vertegenwoordiging voor financiële zaken altijd worden vastgelegd. Hiervoor bestaan verschillende rechtsvormen, waaronder bewindvoering en curatele. Een bewindvoerder of curator handelt in de naam van de persoon met dementie, onder toezicht van een kantonrechter.

Het is verstandig om tijdig na te denken over de wensen rondom vertegenwoordiging, zorg en financiën en deze vast te leggen. Zo houdt u grip op wat er gebeurt op het moment dat degene met dementie wilsonbekwaam wordt. Ook helpt het de vertegenwoordiger met het nemen van beslissingen. Voor het vastleggen van wensen en afspraken zijn verschillende juridische documenten beschikbaar, zoals een levenstestament, volmacht of wilsbeschikking.