Bestaat er ‘slecht’ cholesterol?

Cholesterol is een vetachtige stof die een belangrijke rol speelt in je lichaam. Het is een bouwstof voor cellen en hormonen. Het grootste gedeelte maakt je lichaam zelf aan in de lever, een klein deel haal je uit voeding. 

Je hoort wel eens dat er ‘goed’ en ‘slecht’ cholesterol bestaat, maar feitelijk is er maar één soort cholesterol. Het kan wel op verschillende manieren verpakt worden in het bloed. Je hebt als het ware de grote vrachtwagens ‘LDL’, die cholesterol van de lever naar de cellen vervoert.

Daarnaast heb je kleine transportautootjes ‘HDL’. Deze kleine deeltjes ruimen cholesterol op uit de bloedvaten naar de lever. Net als in het verkeer, heb je sneller een file van de grote vrachtauto’s. LDL wordt daarom slecht cholesterol genoemd, omdat het kan ophopen in de bloedvaten. HDL wordt juist het ‘goede’ cholesterol genoemd. 

Het is niet gezond als je cholesterolwaarden te hoog zijn of je HDL- en LDL-waarden niet in evenwicht zijn. Als je een lange tijd een hoog cholesterol hebt, kan het ophopen in de bloedvaten. Deze worden nauwer en dat wordt ook wel aderverkalking genoemd. Dit vergroot het risico op hart- en vaatziekten, waardoor ook de kans op dementie toeneemt.

Als je cholesterolwaarden te hoog zijn of je HDL- en LDL-waarden niet in evenwicht zijn, dan merk je daar niet gelijk iets van. Mensen met een verhoogd risico kunnen dit laten testen bij de huisarts. Dit zijn mensen met een hoge bloeddruk, diabetes, overgewicht, rokers van boven de 50 en mensen met een familielid met een te hoog cholesterol of hart- of vaatziekten voor hij of zij 65 jaar was.

Je kunt je cholesterol verlagen door een gezonde leefstijl. Denk hierbij aan gezonde voeding met volkorenproducten, groente, fruit, peulvruchten, noten en vis. Beweeg voldoende en pas op met alcohol. Daarnaast heeft het altijd zin om te stoppen met roken. Bij een te hoog cholesterol kan de huisarts je helpen om een plan op te stellen en eventueel medicatie voorschrijven.