Alzheimer Nederland deelnemer Rondetafelgesprek Wonen en zorg in Tweede Kamer
(Langer) zelfstandig wonen is niet vanzelfsprekend voor mensen met dementie. Woningen zijn niet altijd geschikt en mensen zijn vaak ‘te goed’ voor een opname in het verpleeghuis, maar hebben wel extra ondersteuning nodig om veilig te wonen. Er is geen passend woonaanbod en er wordt in bouwplannen (nog) geen rekening gehouden met de woonbehoeften van mensen met dementie. Daarom neemt Julie Meerveld van Alzheimer Nederland deel aan het Ronde tafelgesprek Wonen en zorg voor ouderen van de Tweede Kamer. Ze zal het belang van het vergroten van het aantal zorgarme jaren met passende woonvormen voor mensen met dementie benadrukken.

Leven met dementie vraagt om een integrale benadering die wonen, welzijn, samenleving en zorg verbindt. Alzheimer Nederland ziet de oplossing in geclusterde woningen. Dit type woningen ontbreekt in bouwplannen voor senioren en de oplossing van het capaciteitsprobleem in de zorg wordt gezocht in verpleeghuizen. Deze woonvorm verkleint de instroom naar het verpleeghuis en biedt een antwoord op het afnemend aantal zorgprofessionals en mantelzorgers.
Woonbehoeften van mensen met dementie en hun mantelzorgers
Mensen met dementie, hun naasten én zorgverleners beschrijven een passende woning voor mensen met dementie als volgt:
- Het is een zelfstandige, gelijkvloerse, overzichtelijke woning;
- Het is geschikt voor alleenstaande mensen met dementie én voor mensen met een partner;
- Het ligt vlakbij een gemeenschappelijke ontmoetingsplek die uitnodigt om sociaal en fysiek actief te blijven en de dag de moeite waard te maken, met begeleiding;
- Eigen regie staat centraal;
- Het bevindt zich in de eigen dementievriendelijke buurt. Hier herkennen mensen dementie en weten ze hoe om te gaan met buren met dementie;
- Er wordt – als het nodig is – snel en makkelijk meer of minder dementiezorg geleverd, met ondersteuning van domotica en hulpmiddelen.
Zorgarme jaren vergroten
Naar een passende woonvorm kunnen en willen mensen tijdig verhuizen. Hier kan op termijn ondersteuning en zorg dichtbij geleverd worden. Doordat de woning aansluit bij hun (veranderende) behoeften kunnen mensen hier langer zelfstandig wonen. Dit voorkomt crisisopnames en zorgt ervoor dat een opname in het verpleeghuis uitgesteld of voorkomen kan worden: het aantal zorgarme jaren wordt vergroot.
In deze woonvorm wonen mensen met én zonder zorgvraag samen. De bewoner huurt bij een woningcorporatie en zorg is op afroep beschikbaar. De zorg wordt bekostigd door het Volledig Pakket Thuis vanuit de Wlz.
Tot slot zorgt de geclusterde woonvorm ervoor dat onderstaande ondersteuning dichtbij is:
- Voldoende passende activiteiten die mensen met dementie structuur en zingeving geven en de mantelzorger ontlasten.
- Ondersteuning voor de mantelzorger door de inzet van de casemanager dementie en respijtzorg. De visie over de informele zorg die MantelzorgNL samen met Alzheimer Nederland en andere betrokkenen heeft ingebracht ondersteunt dit.
- Slimme technologie die de kwaliteit van leven en zelfredzaamheid van mensen met dementie en hun mantelzorgers ondersteunen en de werkdruk voor professionals, naasten en mantelzorgers verlagen.
- Een dementievriendelijke samenleving waarin mensen dementie kunnen herkennen, dementie bespreekbaar maken en weten hoe mensen met dementie langer mee kunnen blijven doen.
Het is hard nodig
1 op de 5 mensen krijgt dementie. Ouderdom is de grootste risicofactor. Van alle kwetsbare ouderen heeft bijna 40% dementie. De meeste mensen met dementie (70%) wonen thuis. Driekwart van de mantelzorgers en zorgprofessionals vindt dat er geen passend woonaanbod is voor mensen met dementie (Onderzoek woonbehoeften, Alzheimer Nederland). De helft van de mantelzorgers wil wel verhuizen maar ziet geen alternatief. Van de zorgprofessionals herkent 87% de situatie dat mensen met dementie vaak nog ‘te goed’ zijn voor een opname in het verpleeghuis, maar wel extra ondersteuning nodig hebben om veilig te kunnen wonen. Daar komt bij dat mensen met dementie enorm opzien tegen het verpleeghuis. Twee derde van de mantelzorgers en maar liefst 96% van de zorgprofessionals bevestigt dit. Dit kan leiden tot crisis thuis.
Het rondetafelgesprek vindt 17 maart plaats van 15:00-17:30 uur. Het is hier live te volgen. Het rondetafelgesprek terugkijken kan vanaf 18 maart hier.