Kun je zelf dementie voorkomen?
Met deze vraag houdt neuro-epidemioloog en onderzoeker dr. Sebastian Köhler zich al 12 jaar bezig. Samen met zijn collega’s van de universiteit in Maastricht heeft hij verschillende beschermende en risicofactoren voor de kans op dementie aangetoond. ‘Het is heel belangrijk dat we hier meer aandacht aan gaan besteden bij het brede publiek. Daar valt nog veel te winnen.’ Alzheimer Nederland draagt bij aan het onderzoeksproject ABOARD. Doel van dit project is alzheimer stoppen voor het start. Köhler gaat binnen dit project een stapje verder; wat kun je zelf doen als je al beginnende geheugenklachten hebt?

De beschermende factoren die Köhler met collega’s heeft aangetoond zijn gezond eten, voldoende bewegen en nieuwsgierig blijven. Aan de andere kant verhogen een hoge bloeddruk, een hoog cholesterolgehalte, suikerziekte, roken, depressie, overgewicht, hartziekten en chronische nierziekten de kans op dementie. Maar gelden deze factoren ook als je een verhoogde kans op dementie hebt?
Ik heb beginnende geheugenproblemen, wat kan ik doen?
Je krijgt van je arts te horen dat je een verhoogd risico op dementie hebt. Dat is niet niks. Je hoopt op een medicijn om dementie te voorkomen, maar helaas krijg je het antwoord dat er nog geen geneesmiddel voor is. De volgende vraag die waarschijnlijk in je opkomt: wat kan ik dan zelf doen? Köhler: ‘Deze belangrijke vraag willen wij gaan beantwoorden in ons volgende onderzoek. We weten dat een gezonde levensstijl de kans kan verkleinen bij gezonde mensen. Maar als je beginnende geheugenklachten hebt, dan kunnen de risicofactoren anders zijn. Zo kan een hoge of juist een lage bloeddruk een grotere rol gaan spelen als je op latere leeftijd een verhoogde kans op dementie hebt.’
Hoe houd je gedragsveranderingen vol?
Stap één is weten wat je zelf kunt doen, stap twee is het ook daadwerkelijk doen. En de gedragsveranderingen volhouden. ‘Ook daar willen we samen met onze collega’s in Nijmegen de mensen bij gaan helpen, want we weten dat gedragsveranderingen volhouden in de praktijk lastig is. Voor de algemene bevolking hebben we een app met gezonde tips ontwikkeld: Mijnbreincoach. Zo’n tool willen we ook gaan ontwikkelen voor mensen die een verhoogde kans op dementie hebben. We gaan de behoeftes van de doelgroep en behandelaren voor deze tool in kaart brengen. Zouden artsen bijvoorbeeld ook toegang moeten hebben tot de tool, zodat ze persoonlijk advies kunnen geven?’
Risicoreductie bespreekbaar maken
‘Als je weet wat je zelf kunt doen om de kans op dementie te verkleinen, dan kan dat angst en zorgen wegnemen. Het geeft mensen wat meer controle om aan hersengezondheid te werken', verklaart Köhler. ‘Ik hoop dat in de toekomst risicoreductie bespreekbaar is met betere onderbouwing. En dat we mensen kunnen begeleiden bij gedragsveranderingen.’
Financering door ABOARD
ABOARD is een grootschalig onderzoeksproject dat wordt uitgevoerd door een landelijk, multidisciplinair consortium bestaande uit meer dan 30 partners. ABOARD werkt aan een toekomst met gepersonaliseerde diagnostiek, voorspellen van de voortgang en preventie van alzheimer. Het onderzoek van dr. Sebastian Köhler wordt mede gefinancierd door ABOARD. Alzheimer Nederland steunt het ABOARD onderzoek met een bijdrage van 500.000 euro.
Meer weten
Alzheimer Nederland heeft binnen het ABOARD-project de taak om de al beschikbare kennis en nieuwe kennis te ontsluiten. Op het gebied van preventie is al veel kennis beschikbaar. Een overzicht vind je op onze preventiepagina's. Voor mensen met geheugenklachten en dementie is zo gezond mogelijk blijven op dit moment het belangrijkste advies. Dat betekent zowel je hersenen als je lichaam actief houden. Op dementie.nl geven we hier veel informatie over: