Slecht slapen oorzaak van dementie?

Het is pas sinds een paar jaar bekend dat slaap en dementie met elkaar verbonden zijn. Uit een studie bleek dat mensen die slecht sliepen, meer kans op dementie leken te hebben. Daarna zijn er verschillende herhaalonderzoeken gedaan in meerdere landen. Daarin kwam naar voren dat slecht slapen vele jaren later het risico op dementie lijkt te verhogen.

Inmiddels zijn er onderzoeken gedaan die een stapje verder gaan. Er zijn verbanden gevonden tussen slecht slapen en een verminderde afvoer van het schadelijke alzheimereiwit amyloid uit de hersenen. Dit bleek onder andere uit onderzoek van dr. Claassen dat mogelijk werd gemaakt door Alzheimer Nederland. Op deze manier kan een regelmatig slechte nachtrust mogelijk zorgen voor een toename van dit alzheimereiwit in het brein. Verder onderzoek moet uitwijzen of dit ook daadwerkelijk het risico op de ziekte verhoogt.

Het is belangrijk om al vanaf middelbare leeftijd ervoor te zorgen dat je goed slaapt. Dr. Jurgen Claassen geeft aan dat langdurig slecht slapen al voor schade zou kunnen zorgen. Uit onderzoek blijkt dat mensen tien, twintig tot zelfs dertig jaar voordat dementie ontstaat aan hebben gegeven dat ze slecht slapen. Maar wat is dan een goede nachtrust? Gemiddeld zouden mensen zeven à acht uur moeten slapen. Te veel slaap is ook niet goed, negen uur is het maximum.

Dan is er nog verschil in slaapfases, de diepe slaapfase is de meest belangrijke. In deze slaapfase krijgen hersenen de meeste rust en herstelvermogen. Uit onderzoek blijkt dat bij mensen in de diepe slaapfase het alzheimereiwit in het brein daalt en dat bij mensen die lichter slapen het alzheimereiwit in het brein juist toeneemt.

Slecht slapen heeft ook een negatieve invloed op mensen die al dementie hebben. Ze functioneren minder goed en het kan zorgen voor eiwitopstapeling en daardoor verdere achteruitgang. Mensen met dementie worden overdag vaak minder actief en vallen dan soms zelfs in slaap. Door die ‘middagdutjes’ zijn ze ’s avonds niet moe genoeg om goed te kunnen slapen. Door mensen met dementie overdag meer te stimuleren om actief te blijven, is dit te voorkomen. Verder is het belangrijk dat er overdag veel licht is en dat de slaapkamer ’s avonds juist donker is.

Kun je van slaaptekort dementie krijgen? Om antwoord te krijgen op die vraag gingen we naar Radboud Alzheimer Centrum in Nijmegen. Dr. Jurgen Claassen en zijn team onderzoeken hier de relatie tussen slaap en dementie.

De bewijzen dat een goede slaap van invloed is op de kans op dementie stapelen zich op. Maar een goede slaap is hoe dan ook belangrijk. Wilt u meer weten over het risico op dementie, en hoe u dit kunt verkleinen? Kijk dan op onze pagina over preventie.