Steun van familie en vrienden is van grote waarde voor mensen met dementie
Veel mensen vinden de beperkende coronamaatregelen zwaar. De coronalockdowns maakten de sociale uitdagingen voor mensen met dementie nog groter. Psychosociale problemen, zoals angst, stress, onzekerheid, somberheid en eenzaamheid lagen op de loer. Hoe kun je deze problemen voorkomen, ook als er geen beperkende maatregelen meer zijn? Promovendus Els Bakker van Alzheimercentrum Amsterdam deed hier onderzoek naar. Ze bracht psychosociale problemen en activiteiten tijdens de lockdowns in kaart en vergeleek deze met elkaar. Samen met haar collega’s vond Bakker dat steun van familie en vrienden het beste mensen met (beginnende) dementie door de lockdown helpt. Ook hobby’s, muziek en buren kunnen veel betekenen.

In haar onderzoek vergeleek Bakker de eerste coronalockdown (maart-augustus 2020) met de tweede lockdown (december 2020 – maart 2021). De tweede lockdown was strenger dan de eerste door de sluiting van winkels en de avondklok. Aan de andere kant was er in de tweede lockdown meer ruimte voor dagactiviteiten en zorg, onder andere door de lobby van Alzheimer Nederland. Mensen die thuis wonen met (beginnende) dementie vulden twee keer een vragenlijst in. Ook mantelzorgers deden mee aan het onderzoek.
Weerbaarder tegen uitdagingen van een coronalockdown
Het lijkt erop dat mensen met dementie steeds weerbaarder worden tegen de uitdagingen van een coronalockdown. ‘Ik hoop dat deze trend zich verder doorgezet heeft in de derde en vierde lockdown. Dat hebben we niet gemeten, dus dat blijft een aanname. In ons vervolgonderzoek kijken we of de beperkende coronamaatregelen effect hebben op cognitieve achteruitgang bij mensen met dementie.’
Tips: hoe help je mensen met dementie tijdens de coronamaatregelen?
Iedereen hoopt dat de strengere coronamaatregelen verleden tijd zijn, maar de opgedane kennis en tips uit het onderzoek van Bakker blijven interessant. ‘Als het bijvoorbeeld niet mogelijk is om op bezoek te gaan, spreek dan buiten af en wandel een rondje. Een gesprek voeren tijdens het wandelen kan lastig zijn, vertel dan wat je om je heen ziet. Zo activeer je diegene, maar maak je het niet te moeilijk. Dit kun je ook met nieuwe hobby’s doen. Denk aan schilderen, haken, muziek maken of luisteren. Ook videobellen was een uitkomst voor sommige mensen. Het kan eerst onwennig zijn, maar na een paar keer kan het beter gaan.’
POLAR onderzoeksproject: wetenschap toepasbaar maken
Dit onderzoek is onderdeel van het onderzoeksproject POLAR. Een van de doelstellingen van het project is om mensen met dementie weerbaarder te maken tegen de gevolgen van de coronamaatregelen door het ontwikkelen van toepasbare informatie. Bakker over de verschillende partners binnen het project: ‘Ik vind het heel mooi dat de wetenschappelijke bevindingen van het project vertaald worden naar praktische informatie op de websites van Alzheimer Nederland, Alzheimercentrum Amsterdam en expertisecentrum gezondheidsverschillen Pharos. Zo weet ik zeker dat de informatie bij de mensen terecht komen die er wat aan hebben.’