Dankzij indrukwekkend tv-programma recordaantal nieuwe donateurs voor dementieonderzoek
Verhoogt de vroege overgang het risico op dementie?
Alzheimer Nederland kreeg een goede vraag:
Bij mijn moeder zijn, toen ze begin 30 was, haar eierstokken operatief verwijderd. Ze had daar toen veel last van vertelde ze wel eens. In die periode had ze ook last van somberheid/ depressies. Nu is bij haar op haar 67e alzheimer vastgesteld. Maar eigenlijk is dit al veel eerder begonnen.
Kan de ziekte van Alzheimer zijn veroorzaakt door het tekort aan oestrogeen?
Ik las op internet dat dit hormoon heel belangrijk is voor de hersenen.
Antwoord van Alzheimer Nederland
Dementie komt twee keer zo veel voor bij vrouwen dan bij mannen. De vraag waarom dit zo is, houdt wetenschappers al tientallen jaren bezig. Vrouwen leven gemiddeld langer en dat verhoogt het risico op dementie. Maar ook het verschil in de hormoonhuishouding tussen mannen en vrouwen is veel onderzocht. Dit onderzoek richtte zich op het effect van oestrogeen.
Oestrogeen en het brein bij dieren
In dierstudies keken ze naar de effecten van oestrogeen op het brein. De resultaten hiervan waren hoopvol. Oestrogeen bleek de hersenen op verschillende manieren te beschermen. Van invloed op het afweersysteem, tot aanmaak van antioxidanten. Maar ook de aanmaak van signaalstoffen voor het brein (neurotransmitters) werd verhoogd en de productie van schadelijke alzheimereiwitten werd juist verminderd.
Hormoonvervangingstherapie bij mensen
De positieve resultaten van de dierstudies leidden tot heel veel onderzoeken bij mensen. Onderzoekers hoopten dementie te voorkomen door bij oudere vrouwen oestrogeen toe te dienen. Dat deden ze via injecties, pillen of pleisters. Tienduizenden vrouwen ondergingen deze behandeling, waarbij ze soms tot wel vijf jaar de hormonen kregen toegediend.
Onderzoek gestopt
Zoals helaas vaker gebeurt bij het onderzoek naar dementie, bleek de praktijk heel anders dan de theorie. De vrouwen die hormonen kregen toegediend hadden in deze onderzoeken niet minder, maar evenveel en soms meer kans op dementie.
Nederlands onderzoek
Ook in Nederland werd onderzoek gedaan naar oestrogeen. Zij keken naar vrouwen die juist vroeg of laat in de overgang kwamen. Ook zijn zagen geen verschil tussen vrouwen met een lange vruchtbare periode ten opzichte van een korte vruchtbare periode.
(Vroege) overgang geen invloed
Concluderend, heeft een vroege overgang, natuurlijk of na een operatie, waarschijnlijkheid geen invloed op het ontstaan van dementie. Hormoonvervangingstherapie is daarom niet nodig op het risico op dementie te verlagen.
Update (aug 2018). Vrouwen met een vervroegde overgang, kunnen wel baat hebben bij hormoontherapie voor (preventie van) andere aandoeningen. Bijvoorbeeld om hart-en vaatziekten en osteoporose te voorkomen. Voor informatie hierover kunt u contact opnemen met uw huisarts of behandelend specialist.