Rapport: gezond leven en de kans op dementie

Het rapport geeft een overzicht van het internationale onderzoek naar het voorkomen van dementie en de campagnes die zijn opgezet om deze kennis te vertalen in acties. ‘Er is steeds meer bewijs dat mensen die gezond leven, minder vaak dementie krijgen’ vertelt Sebastian Köhler, hoofdonderzoeker op deze kennissynthese. ‘Het is lastiger om aan te tonen dat het verbeteren van iemand zijn leefstijl ook echt zorgt voor een lagere kans op dementie. Dat komt omdat het tientallen jaren duurt voordat dementie ontstaat. Bovendien is dementie het resultaat van een ingewikkeld samenspel tussen iemands erfelijke eigenschappen, de omgeving waarin iemand leeft en zijn gedrag.’   

Om aan te tonen dat je dementie kunt voorkomen met een programma gericht op leefstijlverbeteringen, is langduriger onderzoek nodig. Het huidige preventieonderzoek duurt vaak maar 1 tot 2 jaar, terwijl ongezond gedrag vaak over vele jaren en soms zelfs een heel leven speelt. Samenwerking tussen financiers is daarvoor belangrijk. Daarnaast is er onderzoek nodig welke gezonde gewoontes mensen in de praktijk kunnen volhouden. ‘Als de meeste mensen niet in staat zijn hun ongezonde gewoontes te doorbreken, staan we met onze kennis alsnog met lege handen’ aldus Köhler.

Door gezond leven het risico op dementie verminderen is een aansprekende boodschap. Bestaande netwerken zoals GGD en welzijnswerk kunnen helpen om deze boodschap te verspreiden Het is nog niet zeker dat gezond leven een effect heeft op dementie, maar het is goed om een positieve boodschap mee te geven. ‘Dat is zeker verantwoord.’ Vertelt Köhler. ‘Gezond gedrag heeft zeker een goed effect op hart- en vaatziekten en verschillende vormen van kanker en als u mij vraagt zeer waarschijnlijk ook op dementie. ’Kwetsbare groepen, zoals mensen met een taalachterstand of migratieachtergrond, zijn een belangrijke doelgroep voor deze boodschap. ‘Juist zij hebben vaak meerdere risicofactoren en kunnen het meest profiteren door goede voorlichting en begeleiding.’

Alzheimer Nederland en de onderzoekers die meeschreven aan het rapport werken op dit moment op verschillende manieren samen om de resultaten van de kennissynthese in de praktijk te brengen. Dinant Bekkenkamp, teamleider Wetenschappelijk Onderzoek van Alzheimer Nederland: “Op dit moment werken we met verschillende partners samen om te bepalen hoe we de leefstijl van kwetsbare groepen kunnen verbeteren. Daarnaast werken we samen met het Alzheimer Centrum Limburg aan een nieuwe e-training 'houd je brein gezond' over gezond leven. In deze training komen de laatste inzichten uit het rapport onder de aandacht. Zo willen we bijdragen aan een gezonder Nederland met minder ziekte én minder dementie.’