Warme technologie voor mensen met dementie

Een kompas dat altijd naar je eigen huis wijst, zodat je zelf nog boodschappen kunt doen zonder te verdwalen. Een muziekkussen dat muziek afspeelt dat bij jou de goede snaar raakt en mooie herinneringen oproept. Een apparaat dat digitale berichten omzet naar geprinte kaarten met geluid en beeld. De Technische Universiteit Eindhoven houdt zich in samenwerking met Alzheimer Nederland bezig met de ontwikkeling van ‘warme technologie’: gebruiksvriendelijke technologie om het welzijn van mensen met dementie te vergroten, en gericht op wat mensen met dementie nog wél kunnen. 

“Technologie die in de zorg wordt ingezet is vaak helemaal niet toegankelijk en gebruiksvriendelijk,” vertelt onderzoeker en industrieel ontwerper Rens Brankaert. “Deze technologie is vaak gericht op controle, zoals een alarm als iemand uit bed valt of een GPS-tracker waarmee je iemand die verdwaald is kunt terugvinden. Wij denken dat technologie veel rijker kan zijn. Met onze ‘warme technologie’ hopen we de kwaliteit van leven van mensen met dementie te vergroten. Dat kan op vele manieren: door mensen een sociale ervaring te geven met familie, door fijne herinneringen op te roepen of door mensen te helpen bij een stukje zelfstandigheid.” Met het kompas kunnen mensen zelfstandig de weg naar huis terugvinden. En met een kook-hulpmiddel, dat nu in ontwikkeling is, kunnen ze nog lang zelfstandig koken. Zo blijven ze actief en in beweging, wat de geestelijke achteruitgang remt en de kwaliteit van leven vergroot. 
 
“In plaats van zelf te verzinnen wat goed is voor mensen met dementie, betrekken we ze bij het ontwikkelproces,” vertelt Brankaert. “We ontwerpen technologie mét mensen in plaats van vóór mensen. Elke woensdagmiddag komen mensen met dementie en hun mantelzorgers naar een dagbestedingsprogramma waar we met ze in gesprek gaan over nieuwe ideeën. Mensen zien het als een gezellig koffiemomentje en voor ons zijn het waardevolle middagen, omdat we feedback krijgen van onze meest kritische gebruikers. Deze mensen hebben al veel gezien en nemen niet automatisch alles voor lief wat mij maken.” Brankaert en zijn collega’s laten mensen de ontwerpen ook zelf uitproberen. “Alleen dan kunnen we ontdekken of het echt werkt. Zo hebben we het kompas, dat eerst vol toeters en bellen zat, heel erg versimpeld, dankzij de feedback van mensen met dementie. Het is een eenvoudig ontwerp geworden dat mensen gebruiken op momenten dat ze even willen checken of ze nou linksaf of rechtsaf moeten.”