Alzheimer Nederland steunt onderzoek naar zorgtechnologie met bijna half miljoen euro

In het project wordt kunstmatige intelligentie ingezet om oplossingen te maken die aansluiten bij wat mensen met dementie zelf willen of nodig hebben. “Kunstmatige intelligentie is daarvoor heel geschikt, zegt prof. dr. Wijnand IJsselsteijn, projectleider en hoogleraar bij de faculteit Industrial Engineering and Innovation Sciences. “Deze techniek is in staat te leren hoe het mensen beter kan ondersteunen. Denk aan oplossingen of instrumenten  die mensen met geheugenklachten helpen dagelijkse dingen te onthouden, of aan een navigatiehulpmiddel die betekenisvolle locaties zoals het eigen huis en de supermarkt op basis van iemands gedrag en gewoontes aan gaat wijzen”.    

Een belangrijk doel van het project is mensen uit de zorg en de wereld van techniek bij elkaar brengen. “We willen een brug slaan tussen zorgprofessionals die alles weten van dementie en onze onderzoekers die verstand hebben van de technische mogelijkheden. De bedoeling is dat ze samen oplossingen maken en ontwikkelen die écht werken.”

De technische oplossingen moeten voldoen aan de visie van ‘warme technologie’, een idee bedacht door de technische universiteit. “Warme technologie draait om mensen met dementie een eigen stem geven. In plaats van dat wij bedenken wat goed voor ze is, zoals nu nog vaak gebeurt bij technologische vernieuwingen. We bespreken met hen wat zij zelf willen, wat hún behoeften en uitdagingen zijn.”

Een bijkomend voordeel van warme technologie op basis van kunstmatige intelligentie is meer efficiency in de zorg, want die kampt met een groot personeelstekort. “Personeel heeft dan weer de handen vrij voor echte warme zorg”, zegt dr. Rens Brankaert, universitair docent bij de faculteit Industrial Design, en verbonden aan Fontys Paramedische Hogeschool als lector. Brankaert won vorig jaar de Young Outstanding Researcher Award van Alzheimer Nederland voor zijn dementie-onderzoek en speelt een belangrijke rol in dit project.

Marco Blom, manager Wetenschappelijk onderzoek bij Alzheimer Nederland. “Ik ben er van overtuigd dat technologie een onmisbare bijdrage zal leveren aan zelfredzaamheid en langer kunnen thuiswonen. Maar alleen als de technologie wordt ontwikkeld op basis van concrete behoeften en de mensen met dementie betrokken zijn bij de ontwikkelstappen.” Om deze reden draagt Alzheimer Nederland bij aan dit onderzoek dat officieel de naam QoLEAD draagt. ‘Quality of Life by use of Enabling AI in Dementia’.

De financiering maakt deel uit van een bredere strategie van Alzheimer Nederland om dit type grote onderzoeken mogelijk te maken. Blom: “Door onderzoekers samen te laten werken wordt het onderzoek efficiënter. Dat versterken we door ook zelf actief bij te dragen. Bijvoorbeeld door mensen met dementie en hun naasten een rol te geven in het bedenken en uitvoeren van onderzoek, door het verspreiden van onderzoeksresultaten en door het helpen bij de implementatie. Zo zorgen we ervoor dat mensen sneller kunnen profiteren van de uitkomsten van onderzoek.”

Alzheimer Nederland participeert ook in andere consortia, zoals: NCDC waarbij verschillende bevolkingsonderzoeken werden gecombineerd, PRECODE dat keek naar het aantal en de zorg voor mensen met dementie op jonge leeftijd en ABOARD over vroege diagnostiek van de ziekte van Alzheimer. Ook in 2022 bereidt Alzheimer Nederland weer verschillende samenwerkingen in consortia voor.